Jarmark świąteczny. Gdzie pojechać, aby poczuć magię Bożego Narodzenia?

Olbrzymie choinki i postaci Mikołajów z elfami, mnóstwo straganów z pysznym jedzeniem, rękodziełem i choinkowymi ozdobami. Zapach grzanego wina z cynamonem i piernikowych ciasteczek. Zimowe i świąteczne iluminacje świetlne, kolorowe karuzele i betlejemskie szopki, a w tle melodie kolęd i świątecznych piosenek. Tak w skrócie opisać można jarmarki świąteczne, organizowane w największych miastach Europy i Polski. Targowiska czynne są od ostatnich dni listopada do końca grudnia, a niekiedy nawet do Trzech Króli. Tu kupisz prezenty pod choinkę, spróbujesz lokalnych specjałów i przekonasz dzieci, że święty Mikołaj naprawdę istnieje. Czy dla każdego wędrówka między straganami to ciekawy sposób na rodzinny relaks i przedświąteczne zakupy? A może rację mają ci, którzy widzą tam tylko komercję, kiczowate świecidełka i kramy z tandetnym towarem?

Skąd pochodzi tradycja świątecznych jarmarków?

Po raz pierwszy przedświąteczny targ zorganizowano w Monachium w I połowie XIV wieku. Bawarscy kupcy sprzedawali żywność i sukno na odzież, aby zaopatrzyć ludzi przed nadchodzącą zimą. Kramarze mieli też łakocie, ozdoby kobiece i trunki. Z czasem zwyczaj handlowania rozpowszechnił się na inne miasta europejskie. Targi były coraz dłuższe, a towarów i innych atrakcji przybywało. Co ciekawe, to właśnie w niemieckich landach jarmarki są największe i najciekawsze. 

Największe jarmarki świąteczne zobaczysz w Niemczech

Niemcy uwielbiają przedświąteczne kiermasze i festyny. W samym Berlinie naliczyć można aż 20 bożonarodzeniowych jarmarków. Dosłownie w każdej większej dzielnicy, na placach i ulicach już w II połowie listopada rozstawiane są stragany, a na nich regionalne produkty spożywcze, grzane piwo, bezalkoholowy poncz, smażona kiełbasa z kapustą, pieczone kasztany i prażone migdały czy różnego rodzaju rękodzieła, a to tylko podstawowe produkty. Kupić tam możesz właściwie wszystko, ale są to wyroby dobrej jakości. Tradycja zobowiązuje bowiem do handlu krajowym towarem, najlepiej regionalnego pochodzenia. Największe jarmarki w Berlinie organizowane są na Placu Poczdamskim i Gendarmenmarkt.

Gdzie na jarmark bożonarodzeniowy do Niemiec?

Najciekawsze świąteczne jarmarki po drugiej stronie Odry znajdziesz w Dreźnie, Norymberdze, Kolonii, Frankfurcie, Augsburgu, Rüdesheim nad Renem i w Stuttgarcie. Poznasz tam smak regionalnych wyrobów kulinarnych i lokalną tradycję wytwarzania rękodzieła. Dzieci skorzystają z takich atrakcji, jak karuzele, lodowiska i warsztaty cukiernicze czy rzeźbiarskie. Na uwagę zasługuje oferta kulturalna, w tym jasełka, spektakle uliczne i bajkowe postacie, zabawiające milusińskich.

Jarmark bożonarodzeniowy w Norymberdze. Żółty powóz i Christkind

Jarmark świąteczny w Norymberdze uroczyście otwiera młoda dziewczyna, zwana Christkind. Wybierana jest przez mieszkańców w skomplikowanym „castingu” na dwuletnią kadencję. Uroczyste otwarcie polega m.in. na wygłoszeniu przemówienia i rozdawaniu dzieciom słodyczy. Jedną z atrakcji festynu jest możliwość przejażdżki po mieście w żółtym powozie z konnym zaprzęgiem. Woźnicą jest ten sam mężczyzna od wielu lat, zaś jego pomocnik zabawia pasażerów grą na rogu.

Jarmark świąteczny w Dreźnie – olbrzymia strucla niesiona w procesji

Największy jarmark w Dreźnie to Striezelmarkt. Ciekawostką związaną z jego obchodami, jest olbrzymia pieczona strucla, niesiona na rękach mieszkańców przez ulice miasta. Następnie bułka jest dzielona i rozdawana pomiędzy gości. Ten rodzaj wypieku jest charakterystyczny dla tego miasta, podobnie jak drożdżówka w kształcie kogucika w polskim Kazimierzu Dolnym.

Jarmark skandynawski w Stuttgarcie

W tym mieście motywem przewodnim organizacji jarmarku jest kuchnia i kultura Skandynawii. Przy czym najwyraźniej widać tu tradycję fińską. Na stoiskach poczujesz klimat regionu koła podbiegunowego. Spróbujesz zupy z renifera i kiełbasy z łosia.

Wielokulturowe jarmarki bożonarodzeniowe w Rüdesheim i w Londynie

W urokliwym mieście Rüdesheim nad Renem od 20 lat organizowany jest Jarmark Bożonarodzeniowy Narodów. Udział biorą w nim kupcy z 6 kontynentów i około 20 krajów całego świata. Na tym jarmarku świątecznym kupisz zarówno afrykańskie kolorowe chusty, jak i węgierskie kołacze, francuski szampan czy kaszmirowe szale z Mongolii. Nieco podobny, globalny klimat znajdziesz też na londyńskich jarmarkach Greenwich i Borough Market.

Jak wyglądają jarmarki świąteczne w innych europejskich miastach?

Na pozór wszystkie jarmarki przedświąteczne są do siebie podobne. Różnicę widać, gdy ogląda się towar na straganach i próbuje regionalnej kuchni. Poza tym każde miasto ma swój szczególny klimat, związany choćby z zabudową i samą organizacją wydarzenia. Na przykład jarmark w Kopenhadze przypomina wielki lunapark, czy wręcz cyrk z pokazami sztukmistrzów. Z kolei jarmarki w Talinie i w Rydze są kameralne i zachwycają baśniową, zimową scenerią. Z kolei atrakcją jarmarku w Budapeszcie są laserowe iluminacje świetlne, wyświetlane na fasadzie bazyliki świętego Stefana.

Jarmark bożonarodzeniowy w czeskiej Pradze

W Pradze również jest kilka jarmarków, ale najciekawsze organizowane są na Rynku Staromiejskim i na Placu Wacława. Spróbujesz tu smaku knedliczków i czeskiego piwa. Klimatu dodaje malownicza zabytkowa zabudowa i świąteczne girlandy. Atrakcje praskiego jarmarku świątecznego to szopka z żywymi zwierzętami oraz występy chórów i ulicznych teatrów.

Jarmarki świąteczne w Wiedniu

W ojczyźnie Straussów naliczyć można blisko 20 jarmarków, zlokalizowanych w różnych dzielnicach. Z pewnością warto odwiedzić jarmark świąteczny na Placu Ratuszowym, gdzie atrakcją – oprócz straganów i stoisk kulinarnych – są warsztaty rękodzieła dla dzieci i spektakle baśniowe, a także duże lodowisko. Inne ciekawe jarmarki znajdziesz w tym mieście przy Pałacu Schonbrunn, gdzie prezentowane jest lokalne rękodzieło artystyczne, w tym wyroby z drewna i szkła, obrusy i serwetki, ale też swetry, czapki i ozdoby świąteczne. Z kolei jarmark przy Karlsplatz ma ciekawą ofertę atrakcji dla dzieci wraz z mini zoo.

Jarmark świąteczny w Strasburgu

Jarmark we francuskim Strasburgu zachwyca przede wszystkim zabytkową zabudową i dawnym klimatem. Tu poczujesz się, jak na jarmarku przed kilkoma wiekami. Jest świątecznie i uroczo, ale nie czuje się takiej hałaśliwej komercji i chaosu, jak w stolicach europejskich.

Jarmarki bożonarodzeniowe za oceanem

Jarmarki świąteczne organizowane są też w Ameryce Północnej – przede wszystkim w Nowym Jorku, w Chicago, gdzie mieszka wielu Polaków, a także w Toronto. Ponadto kilkudniowe i skromniejsze targi odbywają się też w stolicach krajów Ameryki Łacińskiej, zwłaszcza tam, gdzie dominującym wyznaniem jest katolicyzm.

Jarmarki bożonarodzeniowe w Polsce

Tradycja bożonarodzeniowych jarmarków przywędrowała do Polski w XVI wieku. Popularność zaś zyskała w ostatnim stuleciu. Każdego roku jarmarki świąteczne w Polsce są coraz ładniejsze i bogatsze. Przybywa kramów, a nie brak też kupców z innych krajów. W sprzedaży są ręcznie malowane bombki i inne ozdoby choinkowe, stroiki, lampiony, drewniane stajenki, ale też odzież zimowa i specjały kuchni regionalnych. Czuć zapach grzanego wina, pierogów i korzennych przypraw. Degustacji towarzyszą melodie polskich kolęd i pastorałek. Najpopularniejsze jarmarki świąteczne w Polsce organizowane są w takich miastach, jak Wrocław, Gdańsk, Poznań, Kraków, Katowice i Warszawa. W innych miastach polskich tradycja organizowania świątecznych jarmarków dopiero raczkuje. Różnego rodzaju warsztaty tworzenia ozdób i kiermasze świąteczne organizowane sa w Lublinie i Olsztynie.

Jarmark świąteczny we Wrocławiu 

Jarmark jest czynny w godzinach od 10 do 21, od 18 listopada do końca grudnia, oprócz Wigilii i pierwszego dnia świąt Bożego Narodzenia. Stragany ustawione są na rynku wokół ratusza, a także na Placu Solnym i sąsiednich uliczkach. Kupisz tu wyroby z całej Europy, zarówno odzież, dekoracje, bibeloty, jak i popisowe dania i desery regionalnych kuchni. Centralnym punktem jest charakterystyczny dla tego wydarzenia wiatrak, karuzela z reniferem Rudolfem, a na Placu Solnym stoisko gastronomiczne z tarasem widokowym. Niesamowitą atmosferę tworzą girlandy świetlne i świąteczne oświetlenie miasta. Dzieci mogą posłuchać bajek w Baśniowym Lasku, pobawić się w Krainie Krasnali i Reniferów oraz wziąć udział w warsztatach tworzenia dekoracji decoupage. Atrakcją jest też krasnal Prezentuś, rozdający maluchom słodycze.

Jarmark świąteczny w Gdańsku

Najwięcej stoisk i atrakcji znajdziesz na Targu Węglowym i Długim Targu, oraz przy Zielonym Moście. Jarmark świąteczny w Gdańsku jest czynny od południa do późnych godzin wieczornych, w okresie od 18 listopada do 23 grudnia. Tu możesz kupić i posmakować m.in. miodów, serów polskich, wędlin i konfitur. Z łatwością kupisz też prezenty dla wszystkich i dekoracje świąteczne do domu. Są tu zarówno wyroby z bursztynu, ozdoby bożonarodzeniowe, jak i ciepłe kapcie filcowe czy najmodniejsze bluzeczki. Wiele atrakcji znajdą też najmłodsi. Na uwagę zasługuje karuzela wenecka, symulator lotu saniami św. Mikołaja, a także Fabryka Prezentów. Niesamowity klimat tworzą oświetlone łódki i statki turystyczne na Motławie oraz dekoracje świetlne, w tym zaczarowana kareta i gadający łoś Lucek.

Betlejem Poznańskie, czyli jarmark świąteczny w Poznaniu

 W 2021 roku Betlejem Poznańskie zajęło 3. miejsce w konkursie na najładniejszy jarmark bożonarodzeniowy w Europie. Najwięcej straganów i atrakcji znajdziesz na Placu Wolności, Placu Kolegiackim i na Rynku Łazarskim. Część straganów i dekoracji pozostanie czynnych do 27 grudnia, pozostałe tylko do przedwigilijnego wieczoru. Oprócz degustacji wielkopolskich i nie tylko smaków, warto wziąć udział w „Christmas Silent Disco” i zatańczyć ze słuchawkami na uszach w rytm świątecznych melodii. Inne oryginalne atrakcje to koncerty muzyczne, lodowe miasteczko oraz pokaz artystycznego rzeźbienia w lodzie. W Poznań Ice Festival udział wezmą artyści z całego świata. Rzeźby mają stanąć na poznańskim Starym Rynku.

Krakowskie Targi Bożonarodzeniowe

Jarmark świąteczny w Krakowie należy do największych i najciekawszych w Polsce, a nawet w całej Europie. Olbrzymia choinka, udekorowane powozy konne, mnóstwo iluminacji świetlnych, nieziemskie zapachy goździków, cynamonu i świerkowych ozdób – jednym słowem uczta dla wszystkich zmysłów. Apetyczne oscypki, alkohole regionalne – w tym słynne góralskie grzańce – zachęcają do degustacji. Wzrok przykuwają rozmaite wyroby z ceramiki, bursztynu, drewna i szkła. Stoiska ulokowane są na rynku, wokół Sukiennic. Krakowski jarmark bożonarodzeniowy czynny jest od 26 listopada do Wigilii, a częściowo aż do Nowego Roku. Oryginalną atrakcją jest spektakl „Dziady”, wystawiany pod pomnikiem Adama Mickiewicza, a także korowód kolędników i wizyta świętego Mikołaja.

Śląski jarmark bożonarodzeniowy w Katowicach

Jarmark świąteczny w Katowicach jest mniej popularny od tych, które odbywają się w innych miastach, ale także ma wiele uroku. Kramy i reszta atrakcji znajdują się na rynku, a czynne są aż do 8 stycznia. Oryginalne atrakcje katowickiego jarmarku to m.in. koło widokowe, bajkowe domki z ruchomymi postaciami, baśniowy pociąg, plenerowe kino i lodowisko.

Jarmark świąteczny w Warszawie

Nazwa warszawskiego jarmarku brzmi „Barbakan Rzemiosłem Zdobiony”. Kramy mają nieco inny charakter w porównaniu do jarmarków w innych miastach. Mniej jest stoisk z degustacją potraw, choć można kupić sporo regionalnych wyrobów spożywczych na wynos. Motywem przewodnim straganów jest rękodzieło i sztuka artystyczna. Kupić można figurki, ozdoby świąteczne, ale też obrazy, witraże i rzeźby. Stragany znajdziesz pod Zamkiem Królewskim, na Rynku Starego Miasta i wokół Barbakanu. Obok pomnika Syrenki znajduje się lodowisko. Klimatu dodają iluminacje świetlne.

Udział w jarmarkach świątecznych to sposób na rodzinny relaks, poznanie regionalnych smaków, lokalnej tradycji i kultury. Poza tym właśnie tam kupisz ciekawe i oryginalne prezenty pod choinkę dla bliskich. Jeśli dotąd nie uczestniczyłeś w takich wydarzeniach, to tej zimy koniecznie odwiedź przynajmniej jeden wybrany świąteczny jarmark.