Kreta to miejsce, gdzie łatwo popaść w melancholię nad przemijaniem, siłą żywiołów Ziemi i sensem rozwoju kultury i technologii. Na tej wyspie wiele miejsc przypomina o tym, że już 3000 lat p.n.e. istniała tu kultura minojska, a mieszkańcy żyli dostatnio z handlu morskiego i rzemiosła, ale też z uprawy roli i hodowli zwierząt. Rozwój ich cywilizacji zniszczył wybuch wulkanu na Santorini około 1600 roku p.n.e. Trudno określić, jak wyglądałoby dziś życie Kreteńczyków, gdyby nie tamten kataklizm i wywołane nim tsunami. Dziś na wyspie funkcjonują nowoczesne kurorty turystyczne, a goście urozmaicają swój pobyt zwiedzaniem zabytków, błogim odpoczynkiem na plażach i podziwianiem panoramy dzikich zatoczek morskich. Przeczytaj, co warto zobaczyć na Krecie i jak spędzać tam czas wolny.
Kreta to największa z greckich wysp i piąta co do wielkości wyspa na Morzu Śródziemnym. Jej powierzchnia wynosi około 8,3 tys. km², a linia brzegowa 1040 km. Ma 260 km długości, a maksymalna szerokość to 60 km. Wyspa położona jest równolegle do wybrzeża Afryki w odległości około 250 km między Europą i Afryką. To miejsce, gdzie styka się klimat śródziemnomorski, kontynentalny i podzwrotnikowy. Lata są suche i upalne, a zimy łagodne, z obfitymi opadami deszczu. Nie ma tu wielu lasów, ale jest sporo upraw winorośli, gajów oliwnych, sadów cytrusowych i warzyw w szklarniach. Krajobraz jest mocno urozmaicony, przeważnie górzysty z jaskiniami i wąwozami. Linia brzegowa to głębokie zatoki, skaliste klify na przemian z łagodnymi plażami.
O Krecie możesz przeczytać zarówno w „Mitologii”, jak i „Iliadzie” Homera. Można więc przypuszczać, że greccy bogowie darzyli ją sentymentem. Jeśli wierzyć mitom, podobno w pałacu w Knossos istniał labirynt, a król Minos więził w nim porywczego Minotaura. Niektóre legendy podają, że w jaskini Psychre na Krecie Amaltea wychowywała Zeusa. Faktem są natomiast archeologiczne wykopaliska pałacu minojskiego w Knossos, na podstawie których zrekonstruowano część budowli. Drugie takie miejsce, które jest dowodem istnienia dawnych cywilizacji na Krecie, jest starożytne miasto Gournia nad zatoką Mirabello.
Intrygująca historia i piękno przyrody to powody, dla których każdego roku przylatują tu tłumy turystów. Na wyspie są dwa lotniska, w Heraklionie i w Chani. Porty w tych miastach oferują połączenie promowe z portem Pireus w Atenach i z wyspą Santorini. Turystyczne katamarany kursują też między portami wyspy, a także dowożą turystów do popularnych atrakcji przy wybrzeżach. Poza tym najwygodniejszym środkiem transportu są wynajęte samochody. Koszt wynajęcia auta wraz z ubezpieczeniem i kaucją zaczyna się od 260 EUR za tydzień. Planując wczasy, pamiętaj, że w wakacje temperatura powietrza w dzień przekracza 35°C, a temperatura wody wynosi ok. 25°C. Układając program zwiedzania, skorzystaj z poniższych rad.
Ruiny dawnych świątyń, pałaców i twierdz znajdziesz zarówno w miastach, jak i zagubione między wzgórzami i wioskami. Kreteńskie pozostałości dawnych cywilizacji to:
Tutejsze plaże nie mają sobie równych. Piaszczyste lub żwirowe podłoże, bajeczne kolory muszelek, świetna infrastruktura, cisza i dzika przyroda dookoła. Zobacz koniecznie te miejsca:
Największe i najciekawsze miasta cieszą się popularnością turystów z powodu licznych atrakcji, urokliwych miejskich plaż, ale też szerokiej oferty noclegowej i gastronomicznej. Najpiękniejsze miasta na Krecie to Heraklion i Chania. Zwiedź je, nawet jeśli planujesz zatrzymać się w spokojniejszej okolicy. Zobaczysz mieszankę różnych kultur, ale zarazem poczujesz wszystkimi zmysłami, że jesteś w Grecji. Równie interesujące jest Agios Nikolaos nad Zatoką Mirabello w północno-wschodniej części Krety, a na północnym wybrzeżu Retimno i Hersonissos, które jest najbardziej rozrywkowym kurortem na całej wyspie. Wszystkie miasta są tak ciekawe, że warto poznać je bliżej.
Chania słynie z weneckiej zabudowy portu, pochodzącej z XIV wieku i urokliwej latarni morskiej. Wąskie niczym korytarze uliczki starego miasta wyglądają na mapie miasta jak szachownica. Warte uwagi są tutejsze muzea: archeologiczne, morskie i muzeum folkloru. Wiele uroku mają plaże miejskie i przybrzeżne tawerny, w których posłuchasz ludowej muzyki i spróbujesz dań greckiej kuchni. Z kolei na hali targowej Agora kupisz świeże owoce i oryginalne pamiątki.
Heraklion to miasto pisarza Nikosa Kazantzakisa, autora powieści „Grek Zorba”. Obejrzyj średniowieczną fortecę wenecką. Odpocznij przy Fontannie Morosini i na pobliskiej plaży Ammoudara. Zwiedź katedrę Agios Minas i prawosławny kościół św. Tytusa, wybudowany w X wieku, który dawniej był meczetem.
Interesującą atrakcją jest Cretaquarium, w którym zobaczysz morską florę i faunę. Ta atrakcja znajduje się w Gournes, 15 km na wschód od Heraklionu, a jej siedzibą jest dawna baza wojsk USA
To miasto jest o wiele spokojniejsze, choć leży zaledwie 60 km od stolicy. Agios Nikolaos słynie z malowniczych widoków na zatokę i pobliskie wysepki. Poza tym zabudowa jest o wiele nowocześniejsza, niż w poprzednio wymienionych miastach z długą historią i tradycją. Sporo tu punktów widokowych z panoramą zatoki i przystani. Wiele uroku dodaje oddzielona mostkiem zatoczka Voulismeni. Poza tym klimat robią przybrzeżne tawerny, które kuszą zapachami kuchni śródziemnomorskiej, ale również tureckiej, a nawet orientalnej. Wieczorem rozświetlone przyportowe uliczki zachęcają do romantycznych spacerów.
We wszystkich większych kurortach nadmorskich znajdziesz ośrodki sportów wodnych, w których wypożyczysz jacht czy wynajmiesz instruktora żeglarstwa. W porcie Chania możesz zamówić łódź wraz z kapitanem. Popularnym ośrodkiem żeglarstwa jest Agios Nikolaos, natomiast windsurferzy kwaterują często w miejscowości Palaikastro. Z kolei region Lasithi słynie z oferty wypożyczania barek turystycznych, tzw. houseboatów, które mają na pokładzie wyposażoną kuchnię, sypialnię i toaletę.
Duże wrażenie robi przyroda nieożywiona, a konkretnie skaliste wąwozy i pasma górskie w centralnej części wyspy. Najwyższe szczyty na Krecie to: Timios Stavros w masywie Psiloritis (2456 m n.p.m.) i Pachnes w pasmie Lefka Ori (2452 m n.p.m.). Trzecie pasmo górskie to Dikti, a góruje nad nim szczyt o tej samej nazwie i wysokości 2148 m n.p.m. Na wszystkie szczyty prowadzą oznakowane, ale długie i mozolne szlaki turystyczne. Znacznie łatwiejsza będzie wędrówka ścieżkami wokół kanionów. Najładniejsze z nich to: wąwóz Samaria (dojście z Ajia Rumeli), Gola Di Imbros (dojście z Komitades) i Kallikratis (szlak z Kapsodasos).
Atrakcje Krety to nie tylko zabytki z różnych epok i współczesne rozrywki. To przede wszystkim możliwość odpoczynku na cudownych plażach i kąpieli w morzu, które jest ciepłe od wiosny do jesieni.
