Chios jedna z niesamowitych greckich Wysp Egejskich. Dlaczego to doskonały wybór na wczasy i trekking?

Pomimo że każda grecka wyspa się czymś wyróżnia, to Chios dzięki wyjątkowej architekturze wiosek, które swoim wyglądem przypominają fortecę, sprawia, że wygląda zupełnie inaczej niż zabudowa pozostałych wysp. Taki styl zabudowań wywodzi się z historii wyspy jako ojczyzny przodków baronów żeglugowych i jedynego na świecie komercyjnego producenta mastyksu. Wiele z tych niezwykłych zabytkowych budynków służy obecnie jako hotele, przenosząc Chios do najwyższej ligi niezwykłych miejsc noclegowych.

Terytorium wyspy rozciąga się od samotnych górskich stromych zboczy na północy, przez posiadłości z gajami cytrusowymi Kampos w pobliżu stolicy portu wyspy w centrum, po żyzną Mastihohorię na południu, gdzie pokolenia hodowców mastyksu (aromatyczna żywica pozyskiwana z drzew pistacjowych) zamieniły swoje wioski w klejnoty sztuki dekoracyjnej. Intrygujące, rzadko odwiedzane wyspy satelitarne Psara i Inousses dzielą dziedzictwo morskiej okazałości Chios. Co warto zwiedzić w trakcie pobytu na tej wyspie?

Biblioteka Korais i Muzeum Philipa Argentiego

Na górnym piętrze niezwykłej Biblioteki Korais znajduje się Muzeum Philipa Argenti, w którym znajduje się XIX-wieczny fotel porodowy, a także narzędzia pasterskie, hafty, tradycyjne stroje i portrety zamożnej rodziny Argenti. Miejsce to jest wzruszającym hołdem dla greckiego renesansu kultury Adamantiosa Koraisa, który założył bibliotekę w 1792 roku i uzupełnił ją po masakrze na Chios. Philip Argenti był urodzonym we Francji filantropem i badaczem historii Chian. W bibliotece znajdują się teksty o tematyce medycznej z XV wieku.

Muzeum Mastyksu na Chios

Na Chios można dostrzec nową nieco bardziej odważną architekturę w postaci tej lekkiej konstrukcji na szczycie wzgórza, która rzuca ciekawe spojrzenie na ogrody mastyksu oraz starożytne kamienne domy w dolinie poniżej. Nowoczesne muzeum opowiada smutną i poruszającą historię produkcji mastyksu poprzez szereg obrazów i dźwięków, w tym przejmujące piosenki o „łzach” mastyksu, które rolnicy nazwali owocami swojej pracy. Muzeum posiada własny mastyksowy ogród i sklep z pamiątkami. Znajduje się w połowie drogi pomiędzy plażą Pyrgi i Mavro Volia.

Klasztor Nea Moni w Grecji

W centrum wyspy znajduje się bizantyjski klasztor Nea Moni z XI wieku, który jest wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Niegdyś jeden z najbogatszych klasztorów w Grecji przyciągał wybitnych artystów bizantyjskich do tworzenia mozaik w swoim katolikonie (głównym kościele). Katastrofalnie podczas greckiej wojny o niepodległość (1821–29) Turcy spalili klasztor i w bestialski sposób zabili jego mnichów. Ich czaszki są teraz przechowywane w szklanej gablocie w kaplicy na lewo od głównego wejścia. Kolejna katastrofa miała miejsce w 1881 roku, kiedy trzęsienie ziemi zburzyło kopułę katolikonu. Aktualnie Nea Moni jest klasztorem.

Jaskinia i kościół Agio Galas

Dla zwiedzających dostępna jest tylko niewielka część największej jaskini na wyspie, ale to nie jest głównym powodem, dla którego należy dojechać do północnego krańca wyspy Chios, jest XII-wieczny kościół jaskiniowy Agio Galas znajdujący się tuż nad wejściem do jaskini. Lokalni rzeźbiarze zapełnili wspaniały drewniany ołtarz niezwykłymi stworzeniami praktycznie niezgodnymi z doktryną chrześcijańską – syrenami, smokami i postacią przypominającą Dionizosa, wszystkie wyglądające na mocno ciężarne, nawet smoki. Nie ma określonych godzin otwarcia dla turystów, ale rodzina, która go obsługuje, zawsze znajduje się w pobliżu.

Jaskinia Sykia Olymbi na wyspie Chios

To licząca przeszło 150 milionów lat jaskinia została odkryta przypadkowo w 1985 roku. Ma 57 metrów głębokości i jest wypełniona wielokolorowymi stalaktytami i innymi formacjami skalnymi o dziwacznych nazwach, takich jak Organy Fajkowe, Kaktusy i Meduzy. Jaskinia jest oświetlona reflektorami i połączona szeregiem platform i schodów, więc trzeba przygotować się na wspinaczkę. Utrzymywana jest stała temperatura 18°C, a wilgotność wynosi 95%. W trakcie wycieczki obowiązkowe jest przewodnik, wejście odbywają się co 30 minut. Jaskinia jest oznaczona jako „Jaskinia Olimpijska”.

Muzeum Morskie Inousses

Utworzone w 1965 roku, to piękne muzeum prezentuje kolekcję lokalnego magnata żeglugowego Antonisa Lemosa. Wiele z prezentowanych modeli zostało wykonanych przez francuskich jeńców wojennych podczas wojen napoleońskich. Jest też awanturnicza kolekcja XVIII-wiecznych muszkietów i szabli, hełm do nurkowania z czasów II wojny światowej, korba ręczna z XIX-wiecznej latarni morskiej oraz obrazy przedstawiające nazistowskie łodzie podwodne atakujące greckie żaglowce.

Łaźnia turecka na wyspie Chios

Ta klasyczna łaźnia turecka została zbudowana przez Turków jako instytucja charytatywna dla tureckiej ludności w zamku, z przebitymi kopułami przypominającymi bańki, aby wpuszczać delikatne snopy światła. Po wypędzeniu Turków w 1922 r. budynek popadł w ruinę, ale w 2011 r. został odrestaurowany jako muzeum. Niestety nie pełni już swojej pierwotnej funkcji.

Anavatos – wioska w północnym Chios

Na końcu cichego odcinka drogi, która odchodzi od głównej szlak komunikacyjnego w pobliżu Avgonyma, znajduje się ważne miejsce, które przypomina o brutalnej historii wyspy. Opuszczona wioska z domami z szarego kamienia i wąskimi ścieżkami schodkowymi wznosi się na urwistym klifie, z którego wieśniacy rzucili się, aby uniknąć schwytania w trakcie represji tureckich w 1822 roku. Obecnie nazywa się ją „wioską duchów”.

Muzeum Bizantyjskie

Mieszczące się w XIX-wiecznym osmańskim meczecie Medjitie Djami, muzeum gromadzi relikty z okresu bizantyjskiego, postbizantyjskiego, genueńskiego i islamskiego, w tym stare armaty, piękne ikony oraz nagrobki żydowskie, muzułmańskie i ormiańskie.

Chios to turystyczny kurort z piaszczystym wybrzeżem i malowniczym, typowym dla południowej Grecji krajobrazem ubarwionym cytrusami, granitowymi skałami i wysokimi górami. Bliskość wybrzeży Turcji odcisnęła piętno na kulturze i historii miejsc na wyspie, dlatego warto je odwiedzić i poznać bliżej.