San Marino to zarazem najstarszy, jak i jeden z najmniejszych krajów świata. Państwo znane jako Najjaśniejsza Republika San Marino ze stolicą w San Marino zostało założone w 301 roku n.e., a jego powierzchnia obejmuje zaledwie 61 km². Mniejsze są tylko Watykan i Monako. Mimo swojego niewielkiego terytorium, państewko stanowi cel wycieczek 4 milionów turystów rocznie. Położona na wysokości 749 m n.p.m. enklawa kusi przyjezdnych pięknymi widokami i uroczą starówką.
Jeśli planujesz wakacje w północnych Włoszech, koniecznie zarezerwuj sobie popołudnie na zwiedzenie San Marino. Poniżej znajdziesz najważniejsze informacje i praktyczny przewodnik po tym urzekającym kraju.
San Marino – historia najstarszej republiki świata
Historia San Marino sięga 301 roku n.e. Zgodnie z legendą założył je święty Maryn, który wraz ze św. Leonem schronił się na wzgórzu Monte Titano, uciekając przed prześladowaniami cesarza Dioklecjana. Tam zbudował niewielki kościół i założył chrześcijańską wspólnotę.
San Marino uniezależniło się od miejscowych feudałów w IX wieku n.e. Jako komuna miejska posiadało własny demokratyczny i republikański samorząd. W roku 1000 zwołano tzw. Arengo, czyli zgromadzenie obywateli, w którym zasiadała głowa każdego lokalnego rodu. W 1291 roku niepodległość San Marino została uznana przez Państwo Kościelne. Władzę przejęła wówczas Wielka Rada Generalna, na szczycie której zasiada dwóch kapitanów regentów. Taka forma sprawowania rządów przetrwała w San Marino do dziś.
Do 1463 roku obszar państwa obejmował wyłącznie górę Titano. W połowie XV wieku rozszerzył się o miasta Fiorentino, Montegiardino, Serravalle i Faetano. W 1600 roku przyjęto konstytucję. San Marino było wielokrotnie najeżdżane i okupowane, jednak zachowało swój ówczesny kształt i niepodległość. Ostatecznie wszystkie państwa europejskie uznały je w 1815 roku podczas kongresu wiedeńskiego. San Marino nie zostało wcielone do Włoch nawet podczas wielkiego zjednoczenia kraju w połowie XIX wieku.
Najnowsze dzieje San Marino
W trakcie II wojny światowej San Marino zachowało neutralność, jednak było okupowane i ucierpiało w wyniku bombardowań. Po wojnie władzę w kraju przejęła lewica, która w 1957 roku została obalona przez wspieraną przez Włochy i USA chadecką opozycję antyrządową. Pucz doprowadził do kryzysu w kraju.
W 1988 roku San Marino wstąpiło do Rady Europy, zaś 4 lata później do ONZ. W 2002 roku kraj przyjął walutę euro. W roku 2008 historyczne centrum stolicy wraz ze szczytem Monte Titano wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Położenie kraju – jak dotrzeć do San Marino?
San Marino znajduje się na Półwyspie Apenińskim pośrodku Włoch – między Bolonią, Florencją, Perugią a Rimini. Jego terytorium obejmuje 61 km2. Odległość państwa od włoskiego wybrzeża wynosi zaledwie 20 km. Należy jednak pamiętać, że nie jest to nadmorski kurort, lecz obszar położony w górach na wysokości 749 m n.p.m.
Dojazd do San Marino
Do San Marino najłatwiej dostać się samochodem. Droga z Polski wiedzie przez Czechy, Austrię i Włochy. Na trasie trzeba liczyć się z płatnymi autostradami.
San Marino nie ma własnego portu lotniczego ani nawet stacji kolejowej. Najbliższe dworce i lotniska znajdują się w Rimini, Forli i Bolonii. Z miast tych można dostać się autobusem pod same mury obronne stolicy.
San Marino – co warto zwiedzić? Najważniejsze miejsca i zabytki
San Marino to dobry punkt wypadowy na jednodniową wycieczkę podczas wakacji w północnych Włoszech. Przez wzgląd na niewielkie terytorium kraju, wszystkie najważniejsze miejsca da się zobaczyć w jedno popołudnie. Trasa zwiedzania wiedzie przez uliczki otoczone średniowiecznymi domami, murami i bramami, które prowadzą na szczyt Monte Titano, gdzie znajduje się górujący nad miastem zamek La Rocca o Guaita. Poniżej prezentujemy najważniejsze zabytki San Marino.
Brama św. Franciszka
Obiekt z XIV wieku, który dawniej był siedzibą gwardii San Marino, a dziś jest wejściem do historycznego centrum stolicy. Obok bramy znajduje się romański kościół św. Franciszka z przełomu XIV i XV wieku.
Punkt widokowy Il Cantone
Charakterystyczny plac, na który można dotrzeć pieszo lub kolejką linową. Z punktu widokowego Il Cantone rozpościera się widok na cały włoski region Emilia-Romania. Przy dobrej pogodzie można z niego dostrzec nawet wybrzeże Adriatyku.
Piazza Della Liberta i Palazzo Pubblico
Najważniejsze miejsce w stolicy San Marino i kolejny świetny punkt widokowy to Piazza Della Liberta, czyli Plac Wolności. Znajduje się tu Statua Wolności oraz Palazzo Pubblico – średniowieczny ratusz z wieżą zegarową będący siedzibą rządu San Marino. Budynek został zbudowany w XIV wieku według projektu Francesco Azzurri. Wielokrotnie odnawiany i przebudowywany, swój ostateczny kształt zyskał pod koniec XIX wieku. W środku znajduje się Wielka Sala Rad, Sala Zgromadzeń i Sala Głosowań.
Bazylika św. Maryna
Kolejnym ważnym punktem wycieczki po San Marino jest bazylika św. Maryna. Jest to najważniejszy kościół w mieście, wybudowany w latach 1826 – 1855 w miejscu przedromańskiej świątyni. Wewnątrz znajdują się relikwie legendarnego założyciela kraju, św. Maryna. Tuż obok bazyliki umiejscowiona jest zabytkowa dzwonnica z 600 roku n.e. oraz niewielki kościół pod wezwaniem św. Piotra. W absydzie znajdują się dwa wgłębienia na pamiątkę miejsc, w których mieli sypiać św. Maryn i jego towarzysz.
Zamek La Rocca o Guaita
Zwieńczenie wycieczki po San Marino stanowi dotarcie na zamek La Rocca o Guaita, który znajduje się na szczycie Monte Titano. Forteca została zbudowana w XI wieku. Swój obecny kształt osiągnęła cztery wieki później. Tuż przy jej bramie znajduje się mała kapliczka.
Zamek często nazywany jest po prostu Prima Torre z uwagi na swój najważniejszy element – charakterystyczną twierdzę postawioną bez fundamentów, bezpośrednio na skale. Obiekt jest dostępny dla turystów. Znajduje się tam kolejny taras widokowy. Dwie pozostałe wieże fortyfikacji to pochodzące z XIII wieku La Cesta o Fratta i La Cesta Montale. W twierdzy Fratta znajduje się Muzeum Starej Broni, zaś Montale można podziwiać tylko z zewnątrz.
Muzea w San Marino
Poza wspomnianym muzeum broni w San Marino znajdują się także:
- Muzeum Państwowe
- Muzeum św. Franciszka
- Galeria Sztuki Nowoczesnej i Współczesnej
- Muzeum Znaczków Pocztowych i Monet
San Marino – informacje dla turystów (ceny, parkingi, restauracje, noclegi)
Jeśli podróżujesz samochodem, najlepszym rozwiązaniem będzie zatrzymanie się na parkingu P8 u podnóża starego miasta. Jest to parking płatny. Cena wynosi ok. 1 euro za godzinę parkowania. Pieniądze można rozmienić w znajdujących się obok parkometrów urządzeniach.
Ceny produktów są tu niższe niż we Włoszech, ponieważ San Marino jest strefą bezcłową. Z tego powodu w ostatnich latach kraj ten stał się mekką dla zamożnych turystów z Rosji, którzy przyjeżdżali tam po ekskluzywne towary.
Na starówce znajdują się liczne restauracje serwujące dania kuchni włoskiej. Można też znaleźć kilka luksusowych hoteli, których główną zaletą jest przepiękny widok rozpościerający się z okien. Należy jednak liczyć się z wysokimi cenami zakwaterowania w tego typu obiektach. Dla osób, które nie chcą wydać majątku na nocowanie w San Marino, zdecydowanie lepszym rozwiązaniem będzie zakwaterowanie poza centrum lub w pobliskim Rimini.
Zobacz też:
- Castel del Monte – najpiękniejszy zamek we Włoszech. Co warto o nim wiedzieć?
- Monte Carlo – wycieczka na zbocze gór Monako
- Rimini – plaże, atrakcje i zabytki. Czy warto pojechać do włoskiego kurortu nad Adriatykiem?
- Mediolan – co zwiedzać w stolicy Lombardii? Ciekawe miejsca, zabytki i atrakcje
- Bratysława – wycieczka do stolicy Słowacji. Co zobaczyć?
- Jaki jest najmniejszy kraj na świecie?
- Ankona na wybrzeżu Morza Adriatyckiego we Włoszech. Plaże i atrakcje turystyczne, które warto zobaczyć w Ankonie
- Zamek w Lublinie – zwiedzanie muzeum i pałacu królewskiego